Kinderen en rouw komt helaas ook voor. Ook zij krijgen te maken met afscheid nemen. We kunnen hen dat helaas niet besparen. Kinderen hebben hun eigen manier van omgaan met het verlies. Ze zijn onbevangen en nieuwsgierig en nog niet zo belast met de angst die wij volwassenen hebben. Betrek ze bij alles bij wat zich voordoet, leg uit als ze ernaar vragen en laat ze hun eigen impulsen volgen. Daar waar ze nu even intens verdrietig zijn, kunnen ze zo omslaan en weer even rustig gaan spelen. Hoe moeilijk ook, de dood hoort bij het leven, met al zijn verdriet en andere heftige gevoelens. Stop de dood daarom voor een kind nooit weg.
Openheid zorgt voor een basisgevoel van rust en veiligheid.
In het algemeen kun je uitgaan van de volgende basisregels:
- Geef kinderen de informatie waar ze recht op hebben
- Houd ze niet voor de gek
- Maak dingen niet mooier dan ze zijn, vertel wat er gebeurd is en probeer die informatie zo concreet mogelijk te maken
- Betrek kinderen zoveel mogelijk bij alle gebeurtenissen
- Geef ze invloed en laat ze dingen doen die ze aankunnen. Zoals meehelpen om de kleding uit te kiezen, de kist versieren of een bloemstukje maken. Ook kunnen ze tekeningen maken en/of in de afscheidsbijeenkomst een rol krijgen
- Stimuleer ze en probeer ze te betrekken bij alles maar dwing ze niet om dingen te doen die ze liever niet willen
- Steun kinderen bij hun manier om het verdriet te verwerken. Dit gaat soms op andere wijze dan bij volwassenen die meestal verdriet verwerken door erover te praten. Kinderen spelen om te verwerken, ze tekenen, knutselen en fantaseren. Een prima hulpmiddel voor kinderen om herinneringen vast te houden is het herinnerings- en werkboek “Dag lieve…”
Behalve bovengenoemd werkboek heb ik nog ander lees- en speelmateriaal beschikbaar.
Lees ook mijn artikel voor De Uitstraling over dit onderwerp.